İdare, kamu gücüne dayanarak kamu görevini yerine getirir. İdare görevini icra ederken yapmış olduğu eylem ve işlemler bakımından yargı denetimine tabidir. Bu durum Anayasa madde 125’te “İdarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır” şeklinde ifade edilmiştir. Bu doğrultuda idarenin işlemleri sonucunda hak ihlaline uğrayanlar idari yargıda hakkını arayabilirler. Bu makalemizde ise idari yargı bakımından önem arz eden yürütmenin durdurulması kararı üzerinde durulacak ve sıkça sorulan sorulara cevap verilmeye çalışılacaktır.
Yürütmenin Durdurulması Nedir?
Yürütmenin durdurulması nedir? Yürütmenin durdurulması; hukuka aykırı bir işlemin uygulanması halinde telafisi güç ve imkansız bir zararın ortaya çıkabilecek olması halinde, Mahkeme tarafından idarenin savunması alındıktan sonra davanın sonuçlanmasına kadar işlemin bütün hukuki sonuçlarını askıya alan bir karardır.
Yürütmenin durdurulması kararı alınabilmesi için bazı şartlar gereklidir. Yazımızın devamında bu şartları ayrı bir başlık halinde vereceğiz.
Yürütmeyi Durdurma Kararı Şartları Nelerdir?
Yürütmeyi durdurma kararı alınabilmesi için gerekli bir takım şartlar vardır? Öncelikle; iptali istenen işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız bir zarar ortaya çıkacak olması ve bu işlemin açıkça hukuka aykırı olması gerekmektedir. Ancak bu şartların varlığı halinde yürütmeyi durdurma kararı verilebilir.
Bu şartların her ikisi de bir arada gerçekleşmiş olmalıdır. Bu durumda davacı dava dilekçesinde yürütmenin durdurulması talebini açıkça belirtmelidir. Mahkeme şartlar sağlandığı takdirde önce davalı idarenin savunmasını alır sonrasında yürütmenin durdurulması kararını verir.
yürütmenin durdurulması kararı şartları nelerdir
Talep üzerine hakim yürütmenin durdurulması kararını reddedebilir ya da kabul edebilir. Mahkemenin verdiği karar ara karar niteliğindedir. Her iki durumda da mahkeme kararı gerekçeli olmalıdır. Gerekçeler hem davacı hem de davalı idareye bildirilir.
Akıllara gelen önemli konulardan bir tanesi olan yürütmeyi durdurma kararı hangi durumlarda verilir? Sorusunun cevabı olarak yukarıda gerekli izahat yapılmıştır.
Emsal Yürütmeyi Durdurma Kararı
Ofisimiz kurucu avukatlarından Yasemin Berna Aslanbay tarafından yapılan başvuru üzerine alınan bir emsal kararı da burada paylaşmak isteriz. Ofisimiz avukatı Yasemin Berna Aslanbay tarafından müvekkilimiz adına açılan davada, Ankara 22. İdare Mahkemesi, 31. Dönem Polis Meslek Eğitim Merkezi Giriş Mülakat sınavında başarısız sayılma işleminin hukuka aykırı olduğuna hükmetmiş ve yürütmeyi durdurma kararı vermiştir.
Emsal karar olan pomem yürütmeyi durduruma kararı ile ilgili içeriğimize ve kararın kendisine bu alandan ulaşabilirsiniz.
Yürütmenin Durdurulması İYUK
Yürütmenin durdurulması İYUK, yani İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 27. maddesinde düzenlenmiş ve idare hukuku kapsamında ele alınan bir konudur. Yürütmenin durdurulması idari işlemin iptali davalarında tedbir amaçlı istenebilecek bir hukuki korumadır.
Yürütmeyi durdurma talebi, bir idari işlemin iptali için talep edilir. Belirtmek gerekir ki yürütmenin durdurulması yalnızca iptal davası ya da iptal davası ile açılan tam yargı davaları bakımından mümkündür.
Yürütmenin durdurulması halinde dava sonuçlanana kadar işlemin uygulanması ertelenir. Bu durum kanunda “Danıştay veya idari mahkemeler, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç̧ veya imkânsız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, davalı idarenin savunması alındıktan veya savunma süresi geçtikten sonra gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebilirler” şeklinde ifade edilmiştir.
Ayrıca uygulanmakla etkisi tükenebilecek idari işlemlerin mevzubahis olduğu durumlarda idarenin savunması alınmaksızın da yürütmenin durdurulması kararı verilebilir. Kanunda kamu görevlileri hakkında tesis edilen atama, naklen atama, görev ve unvan değişikliği, geçici veya sürekli görevlendirmelere ilişkin idari işlemlerin uygulanmakla etkisi tükenebilecek idari işlemlerden olmadığı belirtilmiştir.
Belirtmek gerekir ki iptal davasında davacı tarafından talep edilmelidir. Zira mahkeme re ’sen yürütmenin durdurulması kararı vermez. Bu durum İYUK 27. Maddesinin 1. Fıkrasında “Danıştay’da veya idari mahkemelerde dava açılması dava edilen idari işlemin yürütülmesini durdurmaz” şeklinde ifade edilmiştir.
Konu ile ilgili olması nedeniyle web sitemizde yayında olan Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Yürütmenin Durdurulması Kararına İtiraz
Yürütmenin durdurulması kararına itiraz süresi nedir ve nasıl yapılır? Yürütmenin durdurulması kararı gerekçeli olarak Mahkemece yazılır ve taraflara tebliğ edilir. Taraflar tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde Bölge İdare Mahkemesi’ne itiraz edebilirler. İtiraz üzerine Bölge İdare Mahkemesi’nin vereceği karar kesindir.
İtiraz süresi, yürütmenin durdurulması kararının adil bir şekilde incelenmesi ve gerektiğinde kararın revize edilmesi için önemli bir zaman dilimidir. Bu süre içerisinde tarafların gerekli itirazları yaparak haklarını koruma ve hukuki süreci etkileme imkanı bulunmaktadır.
Yürütmenin Durdurulması Kararına Karşı İtiraz Edilebilir mi?
İdare mahkemesince yürütmenin durdurulması talebi reddedilmişse gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde davacı karara karşı Bölge İdare Mahkeme’sinde bu karara karşı itiraz edebilir. İtiraz üzerine Bölge İdare Mahkemesi’nin vereceği karar kesindir.
Bu makalemiz ile birlikte Polis ve Jandarma Disiplin Cezasına İtiraz ve İptal Davası başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Yürütmenin Durdurulması Kararına Karşı İtiraz Dilekçesi
Yürütmenin durdurulması kararına karşı itiraz edilebileceği ve itiraz süresi hakkında yukarıda açıklamalarda bulunmuştuk. Aşağıda yürütmenin durdurulması kararına itiraz dilekçesi örneği bulunmaktadır. Dilekçe örnek nitelikte olup idari işlemlerin karmaşıklığı, konunun bütünlüğü, süreler ve sair hususlar göz önüne alındığında konu hakkında hukuki yardım talebinde bulunmanız tavsiye edilir. Dilekçe sadece örnek niteliğindedir. Bu amaçla göz atabilirsiniz.
Yürütmenin durdurulması kararına itiraz dilekçesi örneği için tıklayınız.
Yürütmenin Durdurulması Kararı İçin Teminat Yatırmak Gerekir mi?
Yürütmenin durdurulması kararları teminat karşılığında verilir; ancak, durumun gereklerine göre teminat aranmayabilir. Taraflar arasında teminata ilişkin olarak çıkan anlaşmazlıklar, yürütmenin durdurulması hakkında karar veren daire, mahkeme veya hakim tarafından çözümlenir. İdareden ve adli yardımdan faydalanan kimselerden teminat alınmaz.
İkinci Kez Yürütmenin Durdurulması İsteminde Bulunulabilir mi?
Kez yürütmeyi durdurma talebi kanunda tanımlanmıştır. Buna göre İdari Yargılama Usul Kanunu m. 27/10’a göre aynı sebeplere dayanılarak 2. kez yürütmenin durdurulması talebinde bulunulamaz.
Yürütmenin Durdurulması davanın herhangi bir aşamasında istenebilir. Bu istem bakımından herhangi bir süre sınırı yoktur.
Yürütmenin Durdurulması Kararının Kesinleşmesi Gerekir mi?
Yürütmenin durdurulması kararının uygulanması için kararın kesinleşmesinin beklenmesine gerek yoktur. Davalı idare kararın icrasına mecburdur.
Yürütmenin Durdurulması Kararını Hangi Mahkeme Verir?
Yürütmenin durdurulması kararı Danıştay, Bölge İdare ve İdare Mahkemelerince verilir.
Yürütmenin Durdurulması Geriye Yürür mü?
Yürütmenin durdurulması kararı geriye yürür mü? Yürütmenin durdurulması kararı tıpkı iptal kararlarına olduğu gibi kararın alındığı tarihten itibaren geriye yürür. Böylece idari işlemin tesis edildiği tarihe kadar tüm sonuçlar askıya alınmış olur.
Yürütmeyi Durdurma Kararı Kaç Günde Çıkar?
Yürütmeyi durdurma kararı kaç günde çıkar? Yürütmeyi durdurma kararı, mahkemeye yapılan başvurunun incelenmesi ve şartların değerlendirilmesi sonucu mahkeme tarafından alınır. Dolayısıyla bu değerlendirme hakkında kesin bir şey söylenemeyeceği için bir tarih belritmek oldukça zordur.
Konu ile ilgili olması nedeniyle memurlar hakkında verilen Kademe İlerlemesinin Durdurulması Cezası başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Sonuç
Yürütmenin durdurulması kararı, idare hukukunda, telafisi imkansız zararların ortaya çıkmasını engellemek ve hukuka aykırılığın tespit edildiği durumlarda, talep üzerine Mahkemece verilen bir karardır. Konunun karmaşık sayılabilecek bir yapıda olması nedeniyle idare hukuku konusunda uzman bir avukat desteği, bir idare avukatı desteği alınması önem arz etmektedir.
