SGK doğum parası (Sosyal Güvenlik Kurumu) , yeni doğum yapmış sigortalı çalışanlara ve hak sahiplerine ekonomik destek sağlamak amacıyla verilen bir yardımdır. Bu yardımdan faydalanmak için belirli başvuru şartlarının yerine getirilmesi gerekmektedir. Doğum parası, doğum sürecinde sigortalı olarak çalışmış kişilerin yaşadığı maddi yükü hafifletmeyi amaçlarken, başvuru süreci ve koşullar hakkında bilgi sahibi olmak, bu haktan yararlanmayı kolaylaştırır. Bu makalede, SGK doğum parasını nasıl alabileceğiniz, başvuru şartları, kimlerin yararlanabileceği ve doğum parası sorgulama gibi konular detaylandırılmaktadır.
SGK Doğum Parası
Doğum parası diğer bir deyişle doğum yardımı, Türkiye’de Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından sağlanan bir sosyal yardım türüdür. Aileyi ve çocuk sahibi olmayı teşvik etmek amacıyla verilir ve doğum yapan annelere veya onların ailelerine karşılıksız olarak ödenir. Bu yardımların kapsamı ve miktarı çocuk sayısına göre değişiklik gösterir.
SGK Doğum Parası Nasıl Alınır?
Doğum parası almak için belirli adımları takip etmek gerekir. İşte Türkiye’de doğum parası başvuru süreci:
Doğum parası almak için öncelikle çocuğun canlı doğması gerekir.
Doğumdan sonra, çocuğun nüfus kaydı yaptırılmalıdır. Bu işlem, doğumdan sonra genellikle hastanede gerçekleştirilir ve doğum belgesi ile nüfus müdürlüğüne başvurularak tamamlanır.
Doğum parası alabilmek için mutlaka hak sahiplerinin bir dilekçe ile başvuru yapması gerekir, doğum parası başvuru yapılmadan kendiliğinden ödenmez.
Eksiksiz olarak doldurulan ve imzalanan başvuru dilekçesi, elden teslim, iadeli taahhütlü posta veya kargo aracılığıyla Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlüklerine iletilmelidir.
Doğum yardımı başvurusu yapıldıktan sonra, Doğum Yardımı Sistemi (DYS) üzerinden işlem başlatılır. Başvurunun yapıldığı ayı izleyen ay içinde ödeme gerçekleştirilecektir. Yardım tutarı, PTT şubelerine kimlik ibraz edilerek alınabilir.
SGK Doğum Parası Şartları
Doğum parası, 15 Mayıs 2015 tarihinden itibaren gerçekleşen canlı doğumlar için aileye bir defaya mahsus ödenen, başvuru şartına bağlı bir sosyal yardımdır. Ödeme miktarını belirlerken, 15 Mayıs 2015’ten önce doğmuş çocuklar da çocuk sıralamasına dahil edilir, ancak evlat edinilen çocuklar için ayrıca ödeme yapılmaz; yalnızca sıralamada dikkate alınır. Doğum yardımı alabilmek için anne veya babanın, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası veya mavi kart kimlik numarası ile başvuru yapması gereklidir. Evlilik durumu başvuruya engel teşkil etmez; resmi nikah şartı aranmaksızın, evlilik dışı doğumlarda da doğum yardımı alınabilir. Ayrıca doğumun üzerinden uzun süre geçmiş olsa dahi mevzuatta zaman sınırı olmadığı için herhangi bir gecikme olmaksızın başvuru yapılabilir. Başvurular, doğruluk beyanı içeren dilekçe ile gerçekleştirilir ve Bakanlık tarafından belirlenen bilgiler bu dilekçede yer almalıdır.
Dolayısıyla doğum parası alabilmek için:
- Canlı bir doğumun 15.05.2015 tarihinden sonra gerçekleşmiş olması gerekmektedir.
- Çocuk sırasının tespiti için 15.05.2015 öncesi doğmuş çocuklar da hesaba katılır. Ancak evlat edinilen çocuklar için ödeme yapılmaz, yalnızca sıralamada dikkate alınır.
- Anne veya baba, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası ya da mavi kart kimlik numarası ile başvuru yapmalıdır.
- Resmi nikah şartı aranmadan evlilik dışı doğumlar için de başvuru yapılabilir.
- Zaman sınırı olmaksızın, doğum üzerinden uzun süre geçse bile başvuru yapılabilir.
Bu yazımızla birlikte Çocuğun Soyadı Davası başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Doğum Yardımından Kimler Yararlanabilir?
Doğum Yardımı, Türk vatandaşları ve Mavi Kart sahiplerine verilir. Yardımdan yararlanmak için anne veya babadan en az birinin, ya da her ikisinin Türk vatandaşı ya da Mavi Kart sahibi olması gerekmektedir. Bu destek, yalnızca 15.05.2015 ve sonrasında gerçekleşen canlı doğumlar için sağlanır; bu tarihten önce doğan çocuklar için ödeme yapılmaz. Ancak, yeni doğan çocuğun sırasını belirlerken, 15.05.2015’ten önce doğmuş çocuklar da dikkate alınır.
SGK Doğum Parası Hesaplama
Son 12 ayda elde edilen brüt maaşın, aynı dönemdeki prim gün sayısına bölünmesiyle günlük brüt kazanç bulunur. Bu kazancın üçte ikisi, günlük doğum izni parası olarak hesaplanır. Toplam doğum parası, günlük ödeme tutarının 112 günle çarpılmasıyla elde edilir.
SGK Doğum Parası Ne Kadar?
Her bir çocuk için yapılan Doğum Yardımı ödemeleri şu şekildedir: birinci çocuk için 300 TL, ikinci çocuk için 400 TL, üçüncü ve sonraki çocuklar için ise 600 TL. Bu ödeme, her çocuk için yalnızca bir kez yapılır.
Kamu işçilerine, çalıştıkları kurumdan aldıkları doğum yardımı tutarı ile yukarıda belirtilen miktarlar arasındaki fark ödenir. Eğer kurumdan aldıkları yardım miktarı, Doğum Yardımı tutarını aşarsa, ayrıca bir ödeme yapılmaz.
SGK Doğum Parası Sorgulama
Doğum yardımı sorgulama işlemi için e-Devlet’e giriş yaptıktan sonra, arama kutusuna “doğum yardımı başvuru sonucu sorgulama” yazmanız yeterlidir. Çıkan seçenekler arasından başvurunuzun güncel durumunu inceleyebilir ve detaylara ulaşabilirsiniz.
Bunun haricinde, doğum yardımı sorgulama işlemini Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çağrı Merkezi olan Alo 183 veya Sosyal Yardım Hattı Alo 144 üzerinden de gerçekleştirebilirsiniz.
SGK Doğum Parası Ne Zaman Yatar?
Çocuk parası ödemeleri, her üç aylık dönemin bitiminden sonra, Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının ilk haftasında yapılır.
SGK Çalışan Baba Doğum Parası
Doğum Yardımı başvurusu, hesaplaması ve ödemesi, anne ve babanın her ikisi de sağ ve Türk vatandaşı veya Mavi Kart sahibi ise anne adına yapılır. Eğer anne Türk vatandaşı/Mavi Kart sahibi değilse veya vefat etmişse, bu işlemler baba üzerinden gerçekleştirilir.
Bu yazımızla birlikte Nafaka ve Nafaka Türleri başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Evlat Edinilen Çocuklar İçin Doğum Parası Alınır Mı?
15.05.2015 ve sonrasında doğan bir çocuk için evlat edinilmeden önce Doğum Yardımı alınmışsa, Doğum Yardımı Sistemi (DYS) tarafından aynı çocuk için yeniden ödeme yapılmaz. Ancak, evlat edinilmeden önce çocuk için Doğum Yardımı alınmamışsa, başvuru yapıldığında bu destekten faydalanılabilir.
Evlat edinilen çocuklar için ayrıca bir ödeme yapılmaz; ancak bu çocuklar, ödeme tutarını belirleyen çocuk sırasının hesaplanmasında dikkate alınır. Bu doğrultuda, evlat edinilen çocuk için Doğum Yardımı alınmış olsun ya da olmasın, Kimlik Paylaşım Sistemi’nde (KPS) kayıtlı olduğu ailede çocuk sırası belirlenirken hesaba katılır.
Doğum Yardımı Başvuru Dilekçesi
Doğum Yardımı alabilmek için başvuru dilekçesi doldurulması gerekmektedir. Başvuruyu tamamlamak isteyenler, ilgili dilekçeyi eksiksiz bir şekilde doldurarak ilgili mercilere başvurmalıdır.
Örnek dilekçe için bu linkten faydalanabilirsiniz.
Sonuç
SGK doğum parası, yeni doğum yapmış anneler ve aileleri için önemli bir destektir. Bu yardımdan faydalanmak isteyen kişilerin gerekli başvuru şartlarını yerine getirmesi, işlemleri doğru bir şekilde tamamlaması ve başvuru sürecini takip etmesi önemlidir. Sağlanan bu mali destek, yeni doğan bebeklerin bakımına katkıda bulunurken, maddi yüklerin azaltılmasına da yardımcı olmaktadır. SGK doğum parası hakkında bilgi sahibi olarak haklarınızı öğrenebilir ve gerekli şartları yerine getirerek başvurunuzu gerçekleştirebilirsiniz. Aile ve boşanma davaları konusunda uzman bir kadro ile boşanma avukatı olarak çalışan ofisimize konu hakkında danışabilirsiniz.
Leave a Reply