Ortak Velayet Kararı ve Şartları

ortak velayet şartları

Ortak Velayet Kararı ve Şartları

Ortak Velayet Kararı ve Şartları 960 524 Yasemin Berna Aslanbay

Boşanma süreçlerinde çocuğun velayeti, ebeveynler ve çocuk açısından son derece önemlidir. Geleneksel olarak bir ebeveyne verilen velayet hakkı, son yıllarda ortak velayet kavramı ile birlikte daha fazla seçenek sunmaktadır. Peki, ortak velayet nedir ve hangi koşullarda mümkün hale gelir? Bu yazıda, ortak velayetin anlamını, hukuki dayanaklarını, avantajlarını ve dezavantajlarını ele alarak, bu konuda verilen örnek Yargıtay kararlarını inceleyeceğiz.

Ortak Velayet Nedir ?

Ortak velayet, boşanmış ya da ayrı yaşayan ebeveynlerin çocuklarına ilişkin bakım,  eğitim ve diğer önemli konularda eşit söz hakkına sahip olduğu bir düzenlemedir. Ortak velayet kararları çocuğun yüksek  yararını gözeten mahkemeler tarafından verilir, ebeveynler işbirliği içinde hareket etmelidirler.

Türk Medeni Kanunu madde 335’e göre “ Yetişkin olmayan çocuk, anne ve babasının velayeti altındadır.” Çocuk 18 yaşını geçene kadar çocuk adına karar  alınabilir. Boşanmada ortak velayet mahkeme kararı ile ve çocuğun üstün yararı zedelenmeyecek şekilde verilebilir.

Ortak velayet kanunda yer almaz ancak Yargıtay içtihatlarıyla birlikte Aile Mahkemeleri uygulayabilir.

Çekişmeli boşanma davaları ve hukuki süreç başlıklı yazımızı da okumanızı tavsiye ederiz.

Boşanmada Ortak Velayet Mümkün mü?

Velayet, çocuğun bakımını ve yetiştirilmesine üstlenen kişinin yasal olarak hak ve sorumluluklarıdır. Bu hak çocuğun ana ve babasına aittir. Evlilik birliği içerisindeki çocukların velayeti ana ve babaya aittir, bu hakkı eşit şekilde kullanırlar.

Bu yazımızla birlikte boşanmada mal paylaşımı başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.

Ortak Velayet Hangi Hallerde Verilir?

Ortak velayet kararı şartları nelerdir? Yargıtay içtihatları dikkate alındığında ortak velayet şu dört halde verilebilir;

  • Taraflar çocuğunun yararına olduğuna inanarak  ortak velayet kararında anlaşmaya varabilirler. Mahkeme onaylayarak ortak velayet kararı verebilir.
  • Çocuğun üstün yararının gözetilmesi gerekir . Her iki ebeveynle de sağlıklı bir ilişki sürdürmesinin onun psikolojik, duygusal ve sosyal gelişimine faydalı olduğu değerlendirilirse ortak velayet kararı verilebilir.
  • Çocuk belirli bir yaşın üzerindeyken görüşü dinlenir, her iki ebeveyni ile birlikte vakit geçirmek istediğini ifade ederse ortak velayet verilebilir.
  • Hakim birlikte velayeti uygun bulmalıdır.

Ortak Velayette Nafaka

Ortak velayet kararının verilmesi ile nafaka yükümlülüğü ortadan kalkmaz. Çocuğun sürekli kalacağı taraftan talep olması durumunda nafaka ödenmelidir.

Bu yazımızla birlikte nafaka davası ve hukuki süreç başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.

Ortak Velayetin Avantajları

  • Ortak velayet , çocuğun her iki ebeveyni ile düzenli ve sürekli bir ilişki kurmasını sağlar. Çocuğun psikolojik ve duyguların durumu için olumlu etki yaratır.
  • Her iki ebeveyn de  çocuğun hayatında aktif olarak katılır. Ailenin boşanmadan sonra çocuğun eğitim, sağlık ve sosyal yaşamında yer alması onun gelişimini olumlu yönde etkiler.
  • Ebeveynler Ortak haklara sahip olduğu için çocuğa rol model oluştururlar.

Ortak Velayetin Dezavantajları

  • Ortak velayet için ebeveynlerin aralarında iletişim sıkıntısı olmamalıdır. İlişkilerin zedelenmesi çocuğun çıkarına zarar oluşturur.
  • Çocuğa ilişkin kararlar birlikte alınmalıdır. Bu durum bazen anlaşmazlıkları beraberinde getirir .
  • Ebeveynlerin farklı şehirlerde veya ülkelerde yaşaması durumunda, çocuğun hangi ebeveynle ne kadar süre kalacağı , ziyaret günleri planlanmalıdır.
  • Ana ile baba maddi konularda anlaşmazlık yaşayabilir. Bu durum çocuğun ihtiyaçlarının karşılanmasında zorluk çıkarabilir.

Ortak Velayet Yargıtay Kararları

ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 2.H.D.Esas:2019/2783, Karar: 2019 /3945 Karar Tarihi: 25.12.2019

“insan haklarını ve hürriyetlerini korumaya dair sözleşmeye ek, 7 nolu protokolün 5. Maddesi gereğince eşler çocuklarıyla olan ilişkilerinde eşit haklara sahip olmakla birlikte ortak velayet açısından gönüllülük esas olup anne ve babanın rızasının bulunması gerekir. Dosya kapsamında davalı annenin ortak velayete ilişkin rızas1 yoktur, o halde ortak velayet koşullarının gerçekleştiğinden söz edilemez. Bu sebeple annede bulunan velayetin kaldırılarak ortak velayete hükmedilmesine ilişkin talebin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur.” Şeklinde içtihat edilmiştir.

ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 2.H.D.Esas: 2019 4823, Karar: 2020 /1076 Karar Tarihi: 06.10.2020

“Somut olayda; tarafların gerek düzenledikleri protokol gerekse mahkeme huzurundaki irade beyanları ile ortak velayet konusundaki anlaşma ve isteklerini açıkladıkları, ortak velayete hükmedebilmek için anne ve babanın bunu birlikte talep etmesi koşulunun gerçekleştiği ve ortak velayet konusunda taraflar arasında çekişme olmadığı anlaşılmaktadı. Tarafların müşterek çocuğun filen baba yanında kaldığı, sosyal hizmet uzmanı tarafından düzenlenen sosyal inceleme raporunda da; davalı annenin bugüne kadar velayet sorumluluğunu sağlıklı bir şekilde yerine getirdiği ve bundan sonra da yerine getireceği, oğlu E.’ın isteği doğrultusunda babasının yanında kalma fikrine saygı duyduğu, E.’a ilişkin yapılacak resmi işlemleri kolaylaştırmak açısından ortak velayet fikrini kabul ettiği, mahkemece uygun görüldüğü taktirde çocuğun velayetinin ortak velayet şeklinde düzenlenme sinin çocuğun psiko-sosyal gelişimi açısından uygun olacağı belirtilmiştir. Dosyadaki bilgi ve belgelere göre; anne ve babanın bilinçli ebeveynler oldukları, ortak çocuklarının isteklerine ve düşüncelerine önem verdikleri, çocuğun yüksek menfaatine gözettikleri ve bu noktada birbirleri ile uzlaşabilip ortak karar alma becerisi gösterdikleri anlaşılmaktadır. Anne ve babanın ortak iradesinin çocuğun menfaatine olmadığı durumlarda hâkimin duruma müdahale imkânı var ise de; tarafarın ortak velayet taleplerinin çocuğun üstün yararına ve güvenliğine aykırı olduğuna dair dosyada delil bulunmamaktadır. Bu durumda ortak velayete ilişkin talebin kabulü gerekirken, yetersiz gerekçe ile davanın reddi doğru görülmemiş..” şeklinde içtihat edilmiştir.

Sonuç

Ortak velayet, boşanan ebeveynlerin çocuklarıyla ilişkilerini sürdürmeleri için önemli bir alternatif sunarken, bu süreçte doğabilecek hukuki sorunları önceden değerlendirmek faydalı olacaktır. Çocuğun üstün yararı göz önünde bulundurularak alınacak kararların uygulanması, hem ebeveynlerin hem de çocukların yararına sonuçlar doğurabilir. Ortak velayetle ilgili karar aşamasında bir boşanma avukatı desteği almak, sürecin hukuki açıdan en sağlıklı şekilde yürütülmesine katkı sağlayacaktır.

Yasemin Berna Aslanbay

Avukat Yasemin Berna Aslanbay, 2015 yılında Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun olmuştur. Avukatlık stajını bitirmesinin ardından yaptığı mesleki faaliyetlerinin ardından Aslan & Duran Hukuk Bürosu kurucu avukatı olarak meslek hayatına devam etmektedir. Aynı zamanda Adalet Bakanlığı Arabuluculuk siciline kayıtlı arabulucudur. İş hukuku uzman arabulucusu olarak özellikle Ankara iş hukuku ve Ankara ticaret hukuku uyuşmazlıklarında arabuluculuk yapmakta olan Avukat Yasemin Berna Aslanbay evli ve 2 çocuk annesidir.

All stories by:Yasemin Berna Aslanbay

Leave a Reply