İnternet ve sosyal medya, günlük yaşamın ayrılmaz bir parçası haline gelirken, bu platformlar üzerinden işlenen tehdit ve hakaret suçları da hızla artmaktadır. Özellikle çevrimiçi ortamda yapılan tehdit ve hakaret eylemleri, bireylerin itibarına ve kişisel güvenliğine ciddi zararlar verebilmektedir. Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) suç olarak tanımlanan bu eylemler, belirli unsurları taşıdığında cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalınabilmektedir. Bu makalede, internet ve sosyal medyadan tehdit ve hakaret suçunun işlenme şekilleri, suçun unsurları, cezai sorumluluklar, şikayet süreci, uzlaştırma ve zaman aşımı konuları detaylı olarak ele alınacaktır.
İnternet Üzerinden Tehdit ve Hakaret Suçu Nedir, Nasıl İşlenir?
Dijitalleşmenin hızla artmasıyla birlikte, suçların işlenme biçimleri de değişiklik göstermektedir. Günümüzde tehdit ve hakaret gibi suçlar, yalnızca yüz yüze ortamlarda değil, aynı zamanda internet üzerinden de işlenmektedir. Sosyal medya platformları, e-posta, forumlar ve mesajlaşma uygulamaları, bu tür suçların işlenmesi için en çok tercih edilen dijital kanallardan bazılarıdır. Bu kanallar üzerinden işlenen suçlar da bu anlamda sosyal medyadan tehtit ve hakaret suçunu oluşturmaktadır. İnsanlar son günlerde özellikle internet üzerinden tehdit ediliyorum ne yapmalıyım veya sosyal medya üzerinden hakaret uğradım ne yapmalıyım gibi sorular sormaktadır.
Bu yazımızla birlikte Hakaret Suçu Cezası ve Unsurları başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Tehdit ve Hakaret Suçunun TCK Kapsamında Tanımı
Tehdit Suçu: Türk Ceza Kanunu‘nun (TCK) 106. maddesine göre, bir kişiyi canına, malına veya onuruna zarar vermekle korkutmak amacıyla yapılan eylemler tehdit suçu olarak tanımlanır. İnternet üzerinden tehdit suçu, bu eylemin dijital platformlarda işlenmesidir. Örneğin, bir kişinin sosyal medya üzerinden başka bir kişiye zarar vermekle ilgili doğrudan mesaj göndermesi tehdit suçunu oluşturabilir.
Mesajla tehditin cezası, tehdit suçunun cezası olarak ta söylenebilir, 2024 güncel TCK 106/2. maddesi gereğince 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıdır.
Hakaret Suçu: TCK’nın 125. maddesi ise hakaret suçunu düzenler. Bir kişinin şerefine, onuruna veya saygınlığına zarar verecek şekilde aşağılayıcı ifadeler kullanılması hakaret suçunu oluşturur. İnternet ortamında, bu tür ifadelerin dijital kanallardan yapılması da aynı suçu teşkil eder.
Suçun Unsurları Nelerdir?
Hem tehdit hem de hakaret suçunun oluşabilmesi için aşağıdaki unsurlar dikkate alınır:
Fail (Suçu İşleyen Kişi)
Tehdit veya hakaret suçlarını işleyen kişi, yani fail, bu eylemleri çevrimiçi ortamda bilerek ve isteyerek gerçekleştiren kişidir. Suç, failin niyetine ve bilerek yapmasına dayalı olarak değerlendirilir. Bu suçlar, hem gerçek kimlikle hem de anonim hesaplar kullanılarak işlenebilir.
Mağdur (Suçtan Etkilenen Kişi)
Tehdit veya hakaret eyleminden zarar gören kişiye mağdur denir. Mağdurun, tehdit veya hakaret içeren eylemden doğrudan etkilenmesi gerekmektedir. Bu, suçu öğrenme veya fark etme anında oluşur.
Fiil Unsuru (Hakaret veya Tehdit Eylemi)
Hakaret Fiili: Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 125. maddesine göre, bir kimsenin onuruna, şerefine veya saygınlığına zarar vermek amacıyla kullanılan küçültücü, aşağılayıcı veya rencide edici sözler veya ifadeler hakaret fiilini oluşturur. Bu eylemin çevrimiçi ortamda yapılarak mağduru küçük düşürücü veya toplum önünde zor durumda bırakıcı nitelikte olması suçun oluşmasını sağlar.
Tehdit Fiili: TCK’nın 106. maddesine göre tehdit suçu, bir kimseye zarar verme niyetiyle yapılan korkutucu veya sindirici ifadelerdir. İnternet üzerinden tehdit, sosyal medya, e-posta, mesajlaşma uygulamaları veya başka dijital platformlarda bir kimseyi canına, malına veya onuruna zarar verme tehdidiyle korkutmayı içerir.
Bu yazımızla ilgili olarak Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Kast Unsuru
Hem tehdit hem de hakaret suçlarının oluşabilmesi için failin kast unsuru taşıması gerekmektedir. Failin, tehdit veya hakaret içeren sözleri isteyerek ve bilerek kullanması kastın varlığını gösterir. Örneğin, failin kullandığı ifadelerin hakaret içerdiğini bilmesi ve buna rağmen bu sözleri sarf etmesi kast unsurunu oluşturur.
Hukuka Aykırılık Unsuru
Tehdit ve hakaret suçlarının hukuka aykırı olarak işlenmesi gereklidir. Yani, söz konusu eylem kanun tarafından yasaklanmış, başkalarının haklarını ihlal edici ve sosyal düzeni bozucu nitelikte olmalıdır. Örneğin, kişiyi savunma hakkını aşan, sadece hakaret veya tehdit içeren bir mesaj, hukuka aykırı sayılır.
Suçun Cezası Nedir?
Tehdit suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 106. maddesi kapsamında düzenlenmiştir. Bu suç, bir kişiyi veya onun yakınını, hayatına, vücut bütünlüğüne ya da cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı ile tehdit etme eylemini içerir. Bu tür bir tehditte bulunan kişi, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Madde, tehdit içeren davranışların ciddiyetini dikkate alarak cezayı belirler, bu da hem kişinin fiziksel hem de psikolojik güvenliğini tehdit eden her türlü eylemi kapsar.
TCK 125/2 ye göre: Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur. Yani kişiye (TCK 125/1) hakaret suçunun basit halinden ceza verilir.
“Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.”
Bu yazı ile ilgili olması nedeniyle Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Suçu başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Sosyal Medyadan Tehdit Ediliyorum, Ne Yapmalıyım?
Sosyal medya, iletişim ve paylaşım amacıyla kullanılan bir platform olsa da zaman zaman tehdit ve hakaret gibi olumsuz durumlarla karşılaşılabilir. Sosyal medyadan tehdit edildiğinizde, bu durumu ciddiye almalı ve haklarınızı korumak için belirli adımları izlemelisiniz. Sosyal medya üzerinden tehdit edildiğinizde aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz.
- Delil Toplayın: Tehdit içeren mesajları, yorumları veya paylaşımları mutlaka ekran görüntüsü alarak kayıt altına alın. Bu deliller, yasal süreçte önemli bir kanıt olacaktır.
- Hesabı Engelleyin ve Bildirin: Tehdit eden kişiyi sosyal medya platformu üzerinden engelleyerek, tehdit içeriklerini platforma bildirin. Çoğu sosyal medya platformu bu tür durumlar için özel şikayet mekanizmaları sunar.
- Emniyet Güçlerine Başvurun: Topladığınız delillerle birlikte en yakın emniyet müdürlüğüne giderek suç duyurusunda bulunun. Tehdit, Türk Ceza Kanunu’nun ilgili maddeleri gereğince suçtur ve cezai yaptırımlara tabidir.
- Hukuki Destek Alın: Sürecin doğru ve etkili bir şekilde ilerlemesi için bir bilişim avukatı veya uzman bir hukukçudan destek alın. Avukatınız, suç duyurusunun hazırlanmasından hukuki sürecin takip edilmesine kadar size rehberlik edebilir.
Tehdit suçları, yalnızca fiziksel ortamda değil, dijital platformlarda da ciddiye alınması gereken bir durumdur. Kendinizi güvende hissetmek ve haklarınızı korumak için gerekli adımları atmayı ihmal etmeyin. Sosyal medya tehditlerine karşı, hem hukuki hem de teknolojik çözümlerle kendinizi savunabilirsiniz.
Nereye Şikayet Edilir?
Mesaj yoluyla hakaret veya tehdit suçu işlendiğinde, mağdur bu durumu çeşitli yollarla şikayet edebilir. Türkiye’de bu suçların şikayeti için başvurulabilecek yerler şunlardır:
- Cumhuriyet Başsavcılığı: Mağdur, ikamet ettiği veya suçu öğrendiği yerdeki Cumhuriyet Başsavcılığı’na giderek suç duyurusunda bulunabilir. Şikayet dilekçesi vererek olayın detaylarını ve delilleri (örneğin, tehdit veya hakaret içeren mesajların ekran görüntüleri) sunabilir.
- Emniyet Müdürlüğü veya Jandarma Karakolu: Mağdur, ikamet ettiği bölgedeki polis veya jandarma karakoluna da başvurarak şikayetini bildirebilir. Kolluk kuvvetleri, mağdurun ifadesini alır ve delilleri toplar, ardından dosyayı Cumhuriyet Başsavcılığı’na iletir.
- E-Devlet Üzerinden Şikayet: Bazı durumlarda, özellikle dijital suçlarda mağdurlar e-Devlet sistemi üzerinden de CİMER’e (Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi) şikayette bulunabilirler. Ancak, doğrudan soruşturma sürecinin başlaması için Cumhuriyet Başsavcılığı’na veya emniyet birimlerine başvurulması daha hızlı bir yöntemdir.
Bu şikayetlerin ardından savcılık, olayla ilgili soruşturma başlatır. Mağdurun sunduğu deliller incelenir ve yeterli delil varsa adli süreç devam eder.
Uzlaştırma Kapsamında mıdır?
Türk Ceza Kanunu’na göre, hakaret suçunun temel şekli (TCK md. 125/1) uzlaştırmaya tabi suçlardan biridir. Bu tür suçlarda, soruşturma ve kovuşturma aşamasında taraflar arasında uzlaştırma prosedürü uygulanır. Eğer uzlaşma sağlanamazsa, soruşturma veya yargılama süreci devam eder.
Ancak, internet üzerinden işlenen tehdit suçu (TCK md. 106) genellikle uzlaştırma kapsamında değildir. Tehdit suçunun bazı hafif şekilleri, tehdit edilen zarar küçük çaplı olduğunda uzlaştırma kapsamına girebilir; ancak ciddi tehdit vakalarında uzlaştırma prosedürü uygulanmaz. Özellikle kişiye veya mal varlığına yönelik daha ağır tehditlerde, soruşturma ve yargılama süreci uzlaştırmaya başvurulmadan yürütülür.
Şikayet, Zamanaşımı, Uzlaştırma
İnternet üzerinden işlenen hakaret suçunun temel hali, takibi şikayete bağlı suçlar arasındadır. Bu suça maruz kalan kişi, hakaret edenin kim olduğunu öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içinde şikayet hakkını kullanmalıdır. Bu süre içinde şikayet edilmezse, mağdur şikayet hakkını kaybetmiş sayılır. Ancak bu şikayet hakkı, dava zamanaşımı süresi dolmadan en geç o süre içinde kullanılmalıdır. Kamu görevlisine görevinden dolayı işlenen hakaret suçu dışında, hakaret suçlarının (TCK md.125/1-2-3) tamamında, uzlaştırma prosedürünün uygulanması zorunludur. Uzlaşma kapsamındaki suçlarda, soruşturma veya kovuşturma aşamasında öncelikle taraflar arasında uzlaştırma süreci uygulanır. Eğer uzlaşma sağlanamazsa, soruşturmaya veya yargılamaya devam edilir.
Bu yazımızla birlikte Israrlı Takip Suçu ve Cezası başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Sosyal Medyadan Tehdit ve Hakaret Suçunun İspatı
İnternet ortamında işlenen suçlarda delil toplama süreci oldukça önemlidir. Suçun ispatlanabilmesi için şu adımlar izlenir:
- Ekran Görüntüleri: Tehdit veya hakaret içeren mesajların ekran görüntüsü alınmalıdır. Bu deliller, mahkemede geçerli sayılabilir.
- Mesaj veya E-posta Kayıtları: Mesajlaşma uygulamalarından veya e-postalardan gelen tehdit ve hakaret mesajlarının kaydedilmesi, suçun ispatlanması açısından önemlidir.
- IP Adresi ve Kullanıcı Bilgileri: İlgili platformdan alınacak bilgiler doğrultusunda failin kimliğinin belirlenmesi mümkündür.
İnternet Üzerinden Tehdit ve Hakaret Suçunda Görevli ve Yetkili Mahkeme
İnternet üzerinden hakaret suçunda yetkili mahkeme neresidir? Sosyal medya veya internet yoluyla işlenen hakaret suçlarında yetkili mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir. Ancak, eğer hakaret içeren görsel veya sesli bir yayın, mağdurun bulunduğu yerde izlenmiş veya duyulmuşsa, mağdurun yerleşim yerindeki mahkeme de bu davaya bakma yetkisine sahip olur.
Bu yetki, özel bir yetki olduğundan dolayı, suçun işlendiği yer her zaman genel yetkili mahkeme olarak kabul edilir. Ayrıca, hakaret niteliğindeki eylem, mağdur tarafından algılandığı veya öğrenildiği anda işlenmiş sayılır. Bu durumda, mağdurun hakareti fark ettiği yer ve zaman, suçun işlendiği yer olarak kabul edilecektir.
Hakaret Suçunda Soruşturma Evresinde Uzlaşılırsa Ne Olur?
Hakaret suçu uzlaştırma kapsamında olan suçlardan biridir. Eğer hakaret suçu soruşturma aşamasında uzlaşmaya tabi tutulur ve taraflar uzlaşmayı kabul ederse, yasal süreç uzlaşmayla sona erer. Bu durumda soruşturma süreci durdurulur ve fail hakkında dava açılmasına gerek kalmaz. Uzlaşmanın sağlanmasıyla birlikte mağdur, failden herhangi bir talepte bulunmaz ve fail de suç nedeniyle yargılanmaz.
Uzlaşma sağlanması durumunda, şu sonuçlar ortaya çıkar:
- Kişi hakkında ceza davası açılmaz.
- Kişi hakkında cezai yaptırımlar uygulanmaz.(hapis veya adli para cezası)
- Kişinin sabıka kaydına veya siciline herhangi bir kayıt işlenmez.
Dava Devam Ederken Şikayetten Vazgeçilebilir mi?
Hakaret suçu, şikayete bağlı suçlar kategorisindedir. Bu nedenle, mağdur dava devam ederken şikayetinden vazgeçerse dava düşer ve yargılama sona erer. Ancak, eğer hakaret suçu kamu görevlisine görevinden dolayı yapılmışsa (TCK m.125/3), bu durumda şikayete tabi olmadığından mağdurun şikayetten vazgeçmesi yargılamayı etkilemez.
Tehdit suçunda şikayetten vazgeçme, tehdit suçunun niteliğine bağlı olarak farklı sonuçlar doğurur. Basit tehdit suçu (örneğin, kişinin mal varlığına yönelik basit tehdit), şikayete bağlı bir suçtur. Bu durumda mağdur şikayetten vazgeçerse dava düşer. Ancak, daha ağır tehdit suçları (örneğin, ölüm veya ağır yaralama tehdidi) şikayete tabi değildir ve kamu davası niteliğindedir.
Sonuç
İnternet ve sosyal medya üzerinden tehdit ve hakaret suçlarına maruz kalan kişiler, hukuki yollara başvurarak haklarını koruyabilirler. Suçun ispatı, yetkili makamlara başvurulması, yargı sürecinin titizlikle yürütülmesi gibi konularda profesyonel destek almak önemlidir. Aslan & Duran Hukuk Bürosu, uzman ceza avukatı kadrosuyla tehdit ve hakaret davalarında bireylerin haklarını savunmakta, tüm hukuki süreçlerde müvekkillerine güvenilir bir danışmanlık sunmaktadır. Eğer siz de bu tür bir durumla karşı karşıyaysanız, Ankara avukat ve Ankara ceza avukatı kadromuzdan destek almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Leave a Reply